گشت و گزاری در محله های قدیمی شمال تهران

این روزها با گسترش زندگی شهر نشینی و افزایش ساخت و ساز، تهران بقدری در حال تغییر است که اگر هر چند سال یک بار به خیابان یا کوچه قدیمی بازگردی نمی توانی مطمئن باشی که همان اهالی و همان بافت ساختمانی را ببینی. البته از واقعیت گریزی نیست که زندگی در حال تغییر است و با وجود شیوه ها و سبک های نوین عمرانی و ساخت و ساز سلیقه افراد هم دچار دگرگونی می شود و همین عامل باعث تغییر بافت قدیم شهری است. اما هنوز هم برخی محله های قدیمی شمال تهران با اندک تغییراتی که داشته اند همچنان حال و هوای قدیم خود را حفظ کرده اند.

محله های قدیمی شمال تهران

محله های قدیمی شمال تهران این روزها در میان حصاری از ساختمانها و برج های سر به فلک کشیده با طراحی و نقشه هایی اروپایی، همچنان حالت سنتی خود را دارد و کوچه و خیابانها در آرامش و امن و امان در حال و هوای قدیم از اهالی اصیلش میزبانی می کند. با اینکه تهران محله های قدیمی با سبک و سیاق متفاوت را در خود جای داده است اما هر کدام از آنها شرایط اقلیمی و آب و هوای متفاوتی دارند و حال و هوای کوچه ها و خیابانهای آن منحصر بفرد است.

معمولا اهالی تهران نسبت به محله های قدیمی شمال تهران تعصب ویژه ای دارند و اغلب مردم سال های سال در یک محله زندگی می کنند چرا که به اهالی محل و فرهنگ و آداب سنتی محل خو گرفته اند. مگر اینکه در این میان گاهی افرادی اسیر رنگ و لعاب برج های بلند و آسمان خراش های محله های دیگر شوند و محل زندگی شان را تغییر دهند. درست است که زندگی به سبک امروزی بسیار راحت تر است و امکانات زندگی در آپارتمانهای شیک و مدرن هر کسی را وسوسه می کند اما قطعا هر کسی که چند روزی زندگی در محله های قدیمی شمال تهران را تجربه کند اعتراف خواهد کرد که دل کندن از آن فضا کار دشواری است.

خوشبختانه در چند سال اخیر توجه به بافت قدیمی شهر تهران و احیای عمارتها و خانه های قدیمی افزایش پیدا کرده است.

با ما همراه شوید تا با برخی از شاخص ترین محله های قدیمی شمال تهران آشنا شویم.

ده ونک

ده ونک یکی از محله های سنتی و قدیم تهران است که از نظر موقعیت جغرافیایی تقریبا در نواحی میانی شهر قرار گرفته است. این محله یکی از سرسبزترین مناطق شمالی تهران است که در زمان قاجار زمین های کشاورزی و توتستانها در آن قرار گرفته بود و در انحصار مایملک میرزا حسن خان مستوفی الممالک (پنج دوره نخست وزیر ایران) قرار داشت. تا جایی که آرامگاه این شخصیت هم در مجموعه ای مشهور به باغ مستوفی که محل فعلی دانشگاه الزهرا است، قرار دارد. محله ده ونک از شمال به بزرگراه نیایش، از شرق به محله ونک، از جنوب به شهرک والفجر و بزرگراه همت و از غرب به محله سعادت آباد و شهرک غرب و بزرگراه چمران منتهی می شود.

محله های قدیمی شمال تهران

به طور کلی محله قدیمی ده ونک به حد فاصل خیابان شیخ بهایی و شیراز شمالی و جنوبی و خیابان ونک محدود می شود. محله ده ونک از محله های قدیمی شمال تهران است که همچنان بافت قدیمی خود را حفظ کرده است.

در این محله دیدنی هایی مانند کلیسای ارامنه سنت میناس، بوستان باغ ایرانی، زورخانه ونک و امامزاده قاضی الصابر از نوادگان امام سجاد و گورستانی با قدمت چندین قرن، وجود دارد.

از جذابیت های این محله که شما را به وجد می آورد می توانیم به درب های چوبی و دیوارهای خشت و گلی و همچنین به خیابان ها و کوچه های باریک که گاهی به ۹۰ سانتیمتر می رسد، اشاره کرد.

خیابان شمیران

یکی دیگر از محله های قدیمی شمال تهران شمیران یا شمیرانات است که به خیابان شمرون هم معروف است و آب و هوای خوشی دارد. این خیابان طرفداران زیادی دارد و جالب است که بدانید تقریبا همه مردم تهران از آن با نام شمرون یاد می کنند. به عبارتی می توان گفت شمرون شمالی ترین محله تهران و منطقه ای در مجاورت تهران، در شمال و شمال شرق آن واقع شده است.

شمرون در گذشته با آب و هوای خوش و طبیعت زیبا و باصفایی که داشت یک منطقه ییلاقی در شمال تهران و محلی برای اقامت پادشاهان زمان قاجار و پهلوی بوده است و مجموعه های کاخ ها و اقامتگاههایی که در این منطقه بنا کرده اند همچنان باشکوه پابرجاست.  کاخ سعد آباد و کاخ نیاوران از جمله کاخ هایی هستند که در این منطقه از محله های قدیمی شمال تهران قرار دارند و می توانید از موزه های حیرت آور آنها دیدن کنید.

شمیران آب و هوای بسیار لطیف و معتدل و کوهستانی دارد؛ در تابستانها خنک و در زمستانها خیلی سرد است.

یکی از ویژگی های شاخص محله شمیران از محله های قدیمی شمال تهران درختان چنار کهنسال و سر به فلک کشیده آن است که سر تا سر خیابانها با این درختان پوشیده شده است.

خیابانهای آجودانیه، صاحبقرانیه، اقدسیه، منظریه، جمشیدیه، جماران، دروس، احتشامیه،  قیطریه، قلهک، دربند ، تجریش، زعفرانیه، الهیه، محمودیه، پل رومی، اوین امانیه، درکه، ولنجک از خیابانهای محله شمیران تهران هستند.

محله سوهانک

سوهانک یکی از محله های قدیمی شمال تهران است که با یک خیابان سربالایی به کوههای مرتفع شمال تهران می رسد و آرامش در آن موج میزند. هرچند که این محله هم در گذر زمان تغییراتی داشته است و خانه های فرسوده با ساختمانهای مدرن جایگزین شده اند اما کوچه باغ های خاطره انگیز و باغ ویلاهایی هم دارد که وجهه ای بی نظیر به تهران داده است.

محله های قدیمی شمال تهران

این محله تهران از آن مناطقی است که آرامش و سکوت دلپذیری در دل خیابانها و محله های آن پنهان است. سوهانک محله ای است که در شمال شرق تهران واقع شده و از شمال به ارتفاعات کوههای البرز، از غرب به گردنه قوچک، از جنوب به جاده لشکرک محدود می شود. با مرور زمان و گسترش تهران منطقه سوهانک جرء منطقه شمیرانات در نظر گرفته می شود.

محله یوسف آباد

یکی دیگر از محله های قدیمی شمال تهران یوسف آباد با به تعبیری خیابان سید جمال الدین اسد آبادی است که به خوش نشین هم معروف بوده است. در غرب این محله امیر آباد و بزرگراه کردستان، شرق آن محله عباس آباد و خیابان ولیعصر، در شمال بزرگراه همت و محله ونک و از جنوب به دو راهی یوسف آباد و خیابان دکتر فاطمی منتهی می شود.

این خیابان باصفا هم از مایملک میرزا یوسف مستوفی الممالک بوده است. در اطراف این محله قدیمی تهران اغلب واحدهای تجاری و مغازه ها را مشاهده خواهید کرد. خیابان یوسف آباد ۷۰ خیابان فرعی در خود دارد.

خیابان تجریش

گمان می کنم خیابان تجریش خیلی نیاز به شناخته شدن ندارد تقریبا اغلب افرادی که به تهران می آیند به دلیل وجود امامزاده صالح در این منطقه، تجریش را به خوبی می شناسند. تجریش یکی از محله های قدیمی شمال تهران است که به دلیل جاذبه های گردشگری فراوانی که در طراف آن قرار دارد، بسیار مورد اقبال گردشگران و اهالی تهران قرار گرفته است. در تجریش به هر طرف که حرکت کنید به یک منطقه زیبا و خوش آب و هوا و دیدنی می رسید. بخصوص که نواحی شمالی آن به رشته کوههای البرز و منطقه توریستی دربند مشرف است.

محله های قدیمی شمال تهران

تجریش با آب و هوای خوش کوهستانی تقریبا برای هر سلیقه و روحیه ای تفریحات و دیدنی های منحصر بفرد دارد. کمتر کسی را می توان یافت که از دیدن کوچه پس کوچه های نم زده و بازار بزرگ سنتی تره بار آن به وجد نیاید. در تجریش برای افرادی که علاقه شدید به مرکز خرید های شیک و لاکچری دارند هم سوپرایزهای ویژه ای وجود دارد. در این منطقه چندین مرکز خرید مشهور و درجه یک وجود دارد که هر چیزی در آن پیدا می شود.

تجریش از محله های قدیمی شمال تهران در بخش انتهایی خیابان ولیعصر واقع شده است و دسترسی به آن بسیار راحت است.

قدم زدن در محله های قدیمی تجریش در یک روز بارانی و برفی از آن حس و حال هایی است که که با هیچ چیز دیگر نمی توان عوض کرد.

محله کن از محله های قدیمی شمال تهران

منطقه کن از محله های قدیمی شمال تهران در شمال غربی تهران متشکل از دو روستای کن و سولقان است و پر از جاذبه های طبیعی و گردشگری می باشد. جاذبه های توریستی کن به قدری است که به راحتی می تواند یک قطب گردشگری در تهران باشد. در این منطقه قدیمی رودخانه ای وجود دارد که از کوههای توچال سرچشمه می گیرد. سولقان هم که یکی از توابع کن است شامل ۱۶ آبادی می باشد.

محله های قدیمی شمال تهران

این منطقه زیبای گردشگری بیش از آنکه یک محله باشد یک منطقه ییلاقی بسیار خوش آب و هواست که به دلیل نزدیکی به مناطق کوهستانی هوای بسیار دلپذیری دارد. با اینکه این منطقه کوهستانی در زمستانها آب و هوای سردی دارد اما گردشگران همچنان برای بهره بردن از هوای بسیار پاک و تازه و گردش در طبیعت بکر آن به این روستا و محله از محله های قدیمی شمال تهران سفر می کنند.

محله حصارک در تهران

این بار هم محله ای دیگر در شمال غربی تهران که متاسفانه این روزها با رشد بی سابقه ساخت و ساز مواجه شده است. حصارک از بخش های شمالی به آبریز کوههای امامزاده داوود،دامنه های البرز و کیگا و سولقان منتهی می شود.

محله فرحزاد

محله فرحزاد از محله های قدیمی شمال تهران علاوه بر خوش آب و هوا بودن به رستورانهای سنتی و باغ های کوچکش معروف است. فرحزاد در واقع به سه بخش تقسیم می شود: فرحزاد بالا که در شمال اتوبان یادگار امام قرار دارد و بخش جنوبی آن که در جنوب اتوبان یادگار امام است و به محله امامزاده منتهی می شود.

در زمانهای قدیم فرحزاد به صورت روستایی در مسیر جاده امامزاده داوود واقع بوده است و به مرور زمان با گسترش پایتخت به محله ای از محله های قدیمی شمال تهران تبدیل شده است.

محله های قدیمی شمال تهران

محله لویزان

لویزان در واقع دهکده ای زیبا در دل تهران است که حال و هوا و رنگ و بوی خیابانها و کوچه های آن را جای دیگر نمی یابید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید لویزان در لغت به معنای دانه غله له شده است که اسم غنی و با مسمایی به نظر می رسد. لویزان از محله های قدیمی شمال تهران از نظر محل قرارگیری هم در منطقه خیلی خوبی واقع شده است و از شمال به ازگل، از شرق به شیان و از جنوب و غرب به شمس آباد می رسد.

پارک جنگلی لویزان و امامزاده پنج تن از بهترین جاذبه های گردشگری لویزان محسوب می شوند.

محله های قدیمی شمال تهران

محله گیشا

شاید گیشا نسبت به سایر مناطق تهران خیلی محله قدیمی و اصیلی به نظر نیاید اما باید بگوییم که گیشا از محله های با قدمت منطقه ۲ تهران است. گیشا به دلیل اینکه مغازه ها و مراکز خرید زیادی را در خود جای داده است به محله ای پرشور و زنده معروف است و رفت و آمد زیادی دارد.

گیشا در زمره خیابانهایی از تهران که به سمت مدرنیته پیش می روند، قرار می گیرد.

محله های قدیمی شمال تهران در کنار تمام شلوغی ها و دود و دم خیابانهای پرتردد آن، زیبا و آرامش بخش است.

مطالب بیشتر: