معرفی منطقه سه تهران

منطقه سه تهران در یک نگاه

منطقه سه تهران که از نظر ژئومورفولوژی یک تپه به شمار می آید، منطقه مسکونی ـ اداری مرفه ای است. در منطقه سه تهران وزارتخانه های دولتی و سفارتخانه های خارجی زیادی وجود دارد. مرکز نمایشگاه های بین المللی تهران نیز در این منطقه قرار دارد. منطقه سه تهران هر ساله میزبان نمایشگاه های تجاری و بین المللی زیادی است. موزه دفاع مقدس واقع در پارک طالقانی که شامل مزار شهدا و نمایشگاه اسلحه می باشد نیز جزو منطقه سه تهران محسوب می شود. به دلیل مرفه بودن ساکنین منطقه سه تهران و نیز بافت تجاری و خدماتی آن رستوران های ایرانی و کافه های مشهور زیادی در محله های مختلف آن به ویژه امانیه وجود دارند. چندین پارک بزرگ از جمله پارک ملت و پارک طالقانی از دیگر مشخصه های منطقه سه تهران به شمار می آیند.

محدوده منطقه سه تهران بر روی نقشه.

موقعیت مکانی منطقه سه تهران

منطقه سه تهران یکی از مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران به شمار می رود. منطقه سه که در قسمت شمال شرقی شهر تهران گسترده شده است مساحتی برابر با ۳ هزار هکتار دارد. منطقه سه با مساحت ۳ هزار هکتاری جزو بزرگترین مناطق شهری پایتخت به حساب می آید.

منطقه سه تهران از جهت شمالی به اتوبان شهید چمران، اتوبان شهید صدر و بزرگراه مدرس دسترسی دارد. این منطقه از جهت شرقی با خیابان پاسداران و قسمتی از خیابان شریعتی محدود می شود. منطقه سه تهران از جنوب به بزرگراه شهید قاسم سلیمانی و اتوبان شهید همت دسترسی دارد و از سمت غرب به بزرگراه شهید چمران می رسد. این منطقه از شمال با منطقه یک شهر تهران، از سمت شرق به واسطه خیابان پاسداران با منطقه چهار، از جهت غربی با منطقه دو و در ضلع جنوبی خود با مناطق شش و هفت هم‌ مرز می باشد.

منطقه سه تهران به شش ناحیه کوچکتر و دوازده محله تقسیم شده است. پارک ملت و پل طبیعت از مهمترین گردشگاه های منطقه سه تهران به حساب می آیند. در ادامه به معرفی محله ها و جاذبه های این منطقه خواهیم پرداخت.

محله های منطقه سه تهران

همانطور که بیان شد منطقه سه دارای ۱۲ محله به نام های: آرارات، ونک، امانیه، زرگنده، صدر، اختیاریه، داودیه، سید خندان، دروس، قبا، قلهک و کاووسیه می باشد.

محله آرارات

محله آرارات که به صورت مستطیلی عمودی در قسمت غربی منطقه سه قرار گرفته بزرگراه چمران را در غرب و شمال خود دارد. این محله از جنوب به بزرگراه همت می رسد. اتوبان کردستان نیز در شرق محله آرارات قرار گرفته است. از دیگر خیابان های مهم این محله می توان به خیابان سئول اشاره کرد که در جهت شمال به جنوب کشیده شده است. از مراکز مهم و قابل توجهی که در این محله قرار گرفته اند می توان به باشگاه فرهنگی ورزشی آرارات، باشگاه انقلاب و نمایشگاه بین المللی تهران اشاره کرد.

محله ونک

ونک به معنی درخت کوچک است و محله ونک نیز دارای تاریخچه ای مشابه بیشتر محله های کنونی شهر تهران است. محله ونک که در نزدیکی آبادی کوچکی به نام ده ونک قرار دارد پیش از پیوستن به بافت شهری تهران شامل باغ ها و توتستان های وسیعی بوده است. به مرور زمان جای درختان باغ ها را برج ها و مراکز تجاری مرتفع اشغال کردند و ونک امروزی شکل گرفت. میدان ونک مهمترین میدان این محله به شمار می آید که اطراف آن را مراکز اداری ـ تجاری و درمانی متعددی فرا گرفته است. خیابان ولیعصر که از میدان راه آهن در جنوب تهران آغاز می شود، در منطقه سه به میدان ونک رسیده و سپس مسیر خود را به سمت میدان تجریش ادامه می دهد.

محله ونک

امانیه

امانیه جزو محله‌ های منطقه سه تهران و واقع در ناحیه دو آن است. امانیه از جهت شمالی به بزرگراه چمران و از سمت شرق به بزرگراه آیت الله مدرس می رسد. محدوده این محله از سمت جنوب با خیابان های نیایش، آرش و اسفندیار مشخص می شود. از مهمترین اماکن واقع در این محله می توان به پارک ملت، مسجد بلال حبشی، سازمان صدا و سیما و هتل استقلال اشاره کرد که همگی در سمت غرب این محله قرار گرفته اند. وجه تسمیه نام محله امانیه مربوط به خاندان امانپور که در ابتدا بیشترین ساختمان ها را در این منطقه و اطراف آن احداث کردند.

محله زرگنده

محله زرگنده یکی از محل های منطقه سه تهران می باشد که به لحاظ بافت فرهنگی و اقتصادی دارای ناهمگونی چشم گیری است. بر اساس تقسیمات داخلی این محله به دو بخش شمالی یا بالا محله و جنوبی یا پایین محله تقسیم شده است. سطح رفاه در قسمت های شمالی زرگنده مشابه محله های همجوار آن یعنی الهیه و جردن است. اما در قسمت های جنوبی زرگنده شاهد شلوغی محله های کارگری و خانه های کم وسعت متعلق به قشر کم درآمد جامعه هستیم.

محله زرگنده

محله صدر

محله صدر یکی دیگر از محله های منطقه سه تهران می باشد. محله صدر در قسمت شمالی خود با طبقه‌ی دوم اتوبان صدر و بزرگراه صدر محدود می شود. این محله از سمت شرق به بلوار کاوه، خیابان اخلاقی شرقی و خیابان بهار جنوبی می رسد. در قسمت جنوبی محله صدر خیابان کلاهدوز یا دولت سابق قرار دارد. و در نهایت این محله از سمت غرب با خیابان شریعتی و کشانی محدود شده است.

محله اختیاریه

وجه تسمیه محله اختیاریه، نام مالک قدیمی اراضی اختیاریه است. به دلیل اینکه نام این شخص صاحب اختیار بود محله مذکور اختیاریه نام گرفت. بخش هایی از این محله در منطقه یک و بخش هایی از آن در منطقه سه تهران قرار دارد. مهمترین میدان این محله میدان اختیاریه است که بین خیابان پاسداران و دیباجی جنوبی قرار دارد. محله اختیاریه جزو مناطق تجاری و مسکونی گرانقیمت تهران می باشد.

محله داوودیه

محله داوودیه که به مناسبت نام مالک قدیمی آن میرزا داود خان، فرزند میرزا آقاخان نوری به این نام شهرت یافته یکی دیگر از محله های منطقه سه می باشد. با رشد بافت شهری تهران در طول زمان بلواری در این اراضی احداث شد که مسیر ارتباطی چال هرز، ضرابخانه و دروس با ونک به شمار می آمد. این مسیر ارتباطی بعدها به بلوار میرداماد شهرت یافت. در حال حاضر بلوار میرداماد از چنان شهرتی برخوردار است که گاهی کل محله داوودیه را میرداماد می نامند. بلوار میرداماد خیابان دکتر مصدق و ظفر از معروفترین خیابان های محله داوودیه در منطقه سه به شمار می روند.

محله سید خندان

احداث قهوه خانه ای در محل چهار راه کنونی سید خندان توسط سید جعفر شاه صاحب که به سید خندان معروف بود عامل رونق و ایجاد محله ای به نام او شد. چهار راه اصلی محله سید خندان رابط میان منطقه سه با منطقه هفت است. یکی از مراکز مهم دانشگاهی یعنی دانشکده برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی دقیقا در همین چهارراه واقع شده است. از معروفترین خیابان های این محله می توان به: خیابان شهید قندی، سهروردی و دبستان اشاره کرد.

محله سید خندان

محله دروس

محله دَروس یکی از محله ‌های بسیار قدیمی شهر تهران و منطقه سه به شمار می رود. دروس به لحاظ موقعیت مکانی از محله های شمالی شهر تهران به حساب می آید و در زمان های قدیم نیروهای روس از این مکان به عنوان اقامتگاه تابستانی استفاده می کردند. وجه تسمیه نام این محله دره روس ها یا همان دروس است. از ویژگی های اصلی محله دروس رعایت قوانین صحیح شهرسازی در آن است. خانه شریفی ها که به لحاظ معماری متحرک خود از شهرت فراوانی برخوردار شده است نیز در همین محله واقع شده است. از مهمترین خیابان های محله دروس می توان به: خیابان های یارمحمدی، هدایت، میربلوکی و خیابان یخچال اشاره کرد. بسیاری از اماکن سیاسی چون دفتر سازمان ملل متحد و دفتر نمایندگی یونیسف در ایران، سفارتخانه های پرتغال، مجارستان، آرژانتین، بنگلادش، قزاقستان، آذربایجان و اسپانیا در این محله قرار دارند.

محله قلهک

همانطور که پیشتر بیان شد منطقه سه تهران به لحاظ ساختار ژئومورفولوژی منطقه ای تپه ای است. قلهک نیز که در گذشته «قلعهک» خوانده می شد ساختاری تپه ای دارد. قلهک در کنار جاده شمیران یا شریعتی کنونی واقع شده است. در این محله قنات های زیادی وجود دارد که در حال حاضر  هنوز هم آب در برخی از آنها جاری است. از ساکنان قدیمی و مشهور محله قلهک می توان به محمد حسین بنان، شهید مطهری و شهید بهشتی اشاره کرد. سینما فرهنگ، سینما پردیس قلهک و باغ قلهک که مربوط به دوره قاجاریه است جزو اماکن فرهنگی و تفریحی این محله هستند.

محله کاووسیه

همانطور که در نقشه ذیل دید می شود کاووسیه یکی دیگر از محله های منطقه سه تهران می باشد که در محدوده بین بلوار میرداماد در جنوب، بلوار اسفندیار در شمال، خیابان ولیعصر در غرب و اتوبان مدرس در شرق قرار گرفته است.

محله کاووسیه

محله قبا

آخرین محله منطقه سه تهران محله قبا است که با محله های داوودیه، دروس، قلهک، زرگنده، سید خندان، مهران و پاسداران در منطقه ۴ همجوار است. یکی از مشهورترین اماکنی که در این محله قرار دارد حسینیه ارشاد می باشد.

مطالب بیشتر: